وکیل تخصصی دیوان عدالت اداری و شهرداری

معنای اراضی موات از منظر قوانین و مقررات

تملک اراضی و املاک از دیدگاه فقهی و تأثیر تقسیمات فقهی اراضی بر قوانین و مقررات و همچنین مراجع حل اختلاف اراضی را به سه دسته کلی اراضی موات بایر و دایر تقسیم نموده است.

اراضی موات در لغت به معنی زمین های مرده و بی جان و خشک و بایر و زمین‌های ویرانی که مالک نداشته باشد گفته می شود در اصطلاح حقوقی بر طبق ماده ۲۷ قانون مدنی اراضی موات یعنی زمین‌هایی که معطل افتاده و آبادی و کشت و زرع در آنها نباشد البته به موجب ماده ۳ قانون زمین شهری مصوب۱۳۶۶/۶/۲۲ اراضی موات شهری زمین‌هایی است که سابقه عمران و احیا نداشته باشد همچنین به موجب ماده ۴ قانون زمین شهری مصوب ۱۳۶۶/۶/۲۲ اراضی بایر شهری زمین هایی است که سابقه عمران و احیا داشته و به تدریج به حالت موات برگشته اعم از آنکه صاحب مشخصی داشته و یا نداشته باشد بنابراین زمین برای اینکه مباح و موات باشد باید دارای دو شرط باشد:

شرط اول : مالک خاص نداشته باشد پس اگر زمینی که ملک اشخاص است به سبب اهمال مالکان آباد نباشد در اصطلاح زمین موات و مباحه نامیده نمی‌شود چنین زمینی را بایر می نامند و احیا آن از موجبات تملک نیست.

شرط دوم : آبادی و کشت و زرع در آن نباشد آبادی زمین به تناسب انتفاعی که ازآن برده می‌شود متفاوت است ولی در عرف زمینی را که در آن درختکاری و زراعت و ساختمان باشد آباد می گویند زمین آباد معمولاً دارای مالک خاص است مگر این که در اثر اعراض مالک یا جهات دیگر مجهول المالک باشد.

اراضی موات با توجه به قوانین فعلی در اختیار دولت جمهوری اسلامی ایران است ماده ۶ قانون زمین شهری در این خصوص مقرر می دارد کلیه زمین های موات شهری اعم از آن که در اختیار اشخاص یا بنیادها و نهادهای انقلابی دولتی و یا غیر دولتی باشد در اختیار دولت جمهوری اسلامی است و اسناد و مدارک مالکیت گذشته ارزش قانونی ندارد ادارات ثبت اسناد و املاک مکلفند به درخواست وزارت مسکن و شهرسازی اسناد آنها را به نام دولت صادر نمایند مگر آنکه از تاریخ ۱۳۵۷/۱۱/۲۲ توسط دولت واگذار شده باشد.

کریمی وکیل دیوان عدالت اداری، دعاوی شهرداری و ملکی_۰۹۱۹۴۵۰۴۰۷۹